Utrecht Religie Forum

Islam

Een oude vos nieuwe streken aanleren

Doorlopende ontwikkelingen in het veld van kunstmatige intelligentie bieden de traditionele geesteswetenschappen nieuwe middelen om oude vragen op te lossen. Neem het voorbeeld van auteurschap. Wellicht ontdekt iemand in een vergeten bibliotheek ergens een nieuw manuscript dat beweert geschreven te zijn door Aristoteles. Wat hierna volgt, is dat een expert in de werken van Aristoteles…

Lees meer

Mohammedcartoons en de urgentie van de hervorming van omgang met religieuze teksten

De onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty en de terreuraanslag in Nice, die drie mensen het leven kostte, hebben het debat over de Mohammedcartoons in Europa opnieuw een dramatische wending gegeven. Deze zorgwekkende ontwikkelingen doen mensen zich opnieuw de eeuwige twee vragen stellen: is de islam verenigbaar met Europese normen en waarden en is…

Lees meer

Hoe Utrecht een belangrijke impuls heeft gegeven aan modern islamitisch denken

Tien jaar geleden overleed een grote, ja wereldberoemde islamitische intellectueel die diepe sporen heeft achtergelaten in Utrecht. “Mijn grootste huiver is dat men in Europa mij beschouwt en behandelt als een islamcriticus,” zo noteert de New York Times in haar necrologie over Nasr Hamid Aboe Zaid. “Dat ben ik niet. Ik ben een onderzoeker.” Aboe…

Lees meer

“If you can help, then do it!” Discussions of Health and Medicine in Late Antique Religious Communities

As the ongoing coronavirus pandemic aptly illustrates, health and medicine are concerns not only for the individual, but for the community and the environment within which he or she lives. Our lives are bound up with one another and depend on the mutual aid and care of the friends, family, doctors, nurses, and many others…

Lees meer

Nieuwe moslima’s in Nederlandse media en journalistiek

Bekering van niet-moslims naar islam roept vandaag de dag allerlei reacties en emoties op, variërend van verbazing, twijfel, bezorgdheid en vijandigheid. Dit is terug te zien in Nederlandse media en journalistiek. Alleen al sinds 2005 werden nieuwe moslims in beeld gebracht door heel wat documentaires, series, reportages en talkshows uitgezonden door de publieke omroepen. Een…

Lees meer

Smelling Sacred Spaces: Pilgrimage Practices and Olfactory Experiences in Early Islam

Pilgrimage (in Arabic, hajj) is one of the canonical five pillars of Islam, the collection of practices and beliefs understood to be foundational for all Muslims. Testimony to Muslims performing the hajj to Mecca is available from very early in Islamic history: it is described as “a duty owed to God by people who are…

Lees meer

“Pictures That Divide”: een onderzoek naar de islam, visuele cultuur en diversiteit

Onze tijd is er een van visuele overvloed. Elke dag opnieuw maken we met z’n allen een onvoorstelbare hoeveelheid afbeeldingen, met name afbeeldingen van elkaar. Maar deze “representaties”, zoals geesteswetenschappers ze noemen, zeggen niet alleen iets over de geportretteerden, maar vooral iets over de zienswijze van de makers en over de relatie tussen het “Zelf”…

Lees meer

Medieval Sufi Psychological Theory and its Socio-Political Relevance

In the twelfth or early thirteenth century, a certain Sharaf al-Din al-Balkhi dreamt that he was in an expansive desert, completely empty apart from a single well. At first, he witnessed smoke rising from the well. This was followed by various animals, including wolves, scorpions, monkeys and snakes. The animals constantly transformed into humans and…

Lees meer

De Moslim Broederschap als islamitische samenzwering

Samenzweringstheorieën zijn van alle tijden. Je zou ze kunnen definiëren als pogingen van ongeïnformeerde mensen om ingewikkelde problemen op een simplistische manier te duiden, waarbij ze kwaadaardige motieven toeschrijven aan één of meerdere betrokkenen. In plaats van zich te verdiepen in complexe kwesties en zich een genuanceerd oordeel te vormen is het vaak gemakkelijker om…

Lees meer

Waarom de technologie van publiceren op zich liet wachten in de Arabische wereld

Terwijl in Europa het printen/drukken de norm was, begon dit fenomeen in de Arabische wereld pas vier eeuwen later te bloeien in de 19de eeuw. Je zou haast denken dat de Arabieren alweer achterlopen op modernisering, ontwikkeling en vooruitgang, maar was dit wel zo? Een algemene kijk op de geschiedenis leert ons dat de joodse…

Lees meer

De helden van de Turkse alevieten

Alevieten: moslims of niet? Vasten in de maand Ramadan? Daar doen ze niet aan mee. Vijfmaal per dag bidden met het gezicht richting Mekka doen ze al evenmin. De meiden onder hen zie je niet met een strakke doek om het hoofd, maar met wapperende haren. De Turkse alevieten vormen een bijzonder soort moslims. Zijn…

Lees meer

Music and Emotions in Medieval Islam

How does music affect us? Why does certain music make us cry, smile, get excited or even fall asleep? The short answer to this: We do not know (yet). Interestingly enough, Muslims in the Middle Ages knew the answer to all these questions. They thought, in the same way the Greeks did, that originally music…

Lees meer

De zin en onzin van stereotypen doorbreken

  Het publieke debat over de islam wordt regelmatig gekenmerkt door stereotiepe beeldvorming over moslims. Maar wat is een stereotype nu precies? Op welke manieren proberen mensen met een islamitische achtergrond zich tegen stereotiepe beeldvorming te verzetten? En waarom eigenlijk? Een stereotype is een verstard en eenzijdig beeld van een bepaalde groep mensen, dat breed…

Lees meer

After Mohammed: On reading reviews of my “Mohammed. Perspectieven op de Profeet”

What every author dreads most is not a bad review, but not to be reviewed at all. I’m happy to say that my recent book (Mohammed. Perspectieven op de Profeet, Amsterdam: Amsterdam University Press, 2017) has escaped this gloomy fate. In fact, I’ve been surprised by the great number of reactions, most of them approving,…

Lees meer

Is religie wel zo slecht voor gelijkheid en vrijheid van vrouwen?

Door Nella van den Brandt en Lieke Schrijvers. In heel wat Westerse samenlevingen leeft vandaag de dag het idee dat religieuze tradities niet goed zijn voor de vrijheid en emancipatie van vrouwen en meisjes. Religie zou vrouwen zelfs onderdrukken. Het idee is ook dat jodendom, christendom en islam tegen de gelijkheid van homoseksuelen, lesbiennes en…

Lees meer

Boekpresentatie Christian Lange: ‘Mohammed, perspectieven op de profeet’

Het Utrecht Religie Forum nodigt alle belangstellenden uit voor de boekpresentatie van prof. dr. Christian Lange op woensdag 29 november (20:00-21:45) te Drift 25, zaal 0.02 (toegang via de universiteitsbibliotheek op Drift 27) (vooraf aanmelden is niet nodig). Christian Lange zal deze avond zijn nieuwste boek ‘Mohammed, perspectieven op de Profeet‘ presenteren. Zie hier een…

Lees meer