‘De Ramadan begint (en eindigt) zodra de maan met het oog (maar eventueel geholpen door optische instrumenten) is waargenomen op een willekeurige plek ter wereld, op voorwaarde dat de astronomische berekeningen de mogelijkheid van die waarneming niet uitsluiten.’ Zo luidt een fatwa (juridische uitspraak) van de European Council for Fatwa and Research. Dat is een…

In sixteenth century India, the Mughal Emperor Jalal al-Din Akbar (1542-1605) formulated a religious movement known as ‘Divine Religion’ (din-i ilahi). This movement consolidated different elements of the religions practiced in his empire. In this blog, I revisit the novel The Enchantress of Florence (2008) by Salman Rushdie, the renowned novelist and Booker prize winner,…

Ik moet zo’n elf jaar oud zijn geweest toen ik het voor het eerst beelden zag van bevrijde concentratie- en vernietigingskampen. Die beelden waren van The World at War, een 26-delige televisieserie van de BBC (1973-1974) die destijds ook in Nederland werd uitgezonden. De Tweede Wereldoorlog had tot dan, met de verhalen van mijn ouders…

Een foto van iemand met een mobieltje in de hand: geweldig misschien begin jaren ’90, maar nu zal het niemand boeien. Als er op straat niemand mee rondloopt, dat is pas wonderlijk. Je krijgt een vreemd gevoel dan: je weet dat er iets niet klopt, maar wat? Toch is er een categorie mensen die vaak…

Perzische poëzie zit vol met toespelingen op het christendom en de christelijke heiligen. Vooral Jezus is een van de gevierde figuren. Er wordt vaak verwezen naar zijn ascetische gedrag, zijn wonderen, het tot leven wekken van de doden en omgang met dieren. Dode hond Een van mijn favoriete verwijzingen naar Jezus komt van de Perzische…

Jip Lensink   Afgelopen december 2022 reisde ik voor één avond en een nachtje naar het geboortedorp van mijn ouders in het oosten van Nederland. Ik was net bij een kerstviering geweest in de Molukse kerk in Vaassen, waar ik onderzoek doe voor mijn PhD. Om de ijzel voor te zijn reed ik snel door…

De afgelopen weken stonden in de academische wereld in het teken van een bij momenten hysterische paniek over de introductie van een nieuwe kunstmatige intelligentie dienst, “ChatGPT”, die in staat is op basis van een door de gebruiker scherp geformuleerde vraagstelling indrukwekkende teksten te produceren. Hoewel de maatschappelijke implicaties nog onduidelijk zijn, is het wel…

De Perzische islamitische literaire traditie zit vol met verhalen en anekdotes waarmee dichters morele lessen proberen over te brengen. Een bekend voorbeeld is de middeleeuwse soefi-dichter Farīd al-Dīn ʿAṭṭār (gestorven rond 1221), een reus van de Perzische literaire traditie die grote invloed had op de bekende soefi-dichter Jalāl al-Dīn Rūmī (gestorven in 1273). ʿAṭṭār staat…

December is de tijd van het jaar waarin we cadeaus geven en ontvangen, met Sinterklaas en – in toenemende mate – met kerst. Winkels zijn versierd in kerstsfeer en maken zich op voor een recordomzet. Mensen maken hun eigen wensenlijsten en kopen geschenken voor familie en vrienden. Voor een religiewetenschappelijke blog zou het wellicht voor…

20 jaar geleden, in november 2002, overleed de Amerikaanse politieke filosoof John Rawls. Zijn boeken gaan over grondrechten en de vraag hoe je een rechtvaardige democratie vorm kunt geven. Daarbij komt ook regelmatig religie ter sprake. Hoe ver gaat het recht op godsdienst- en gewetensvrijheid? In hoeverre mogen mensen hun bijdragen aan politieke debatten (bijvoorbeeld…

. Weet ik al. Heb ik al gezien. Over verveling heeft Ibn Arabi het nodige te zeggen. Hij was een mysticus en denker uit de 12e-13e eeuw, toen de Domkerk in Utrecht gebouwd begon te worden. Ibn Arabi komt uit Zuidoost Spanje, toentertijd stevig in handen van moslims (Moren). Hij was zelf ook moslim, en…

Houden protestanten niet van heiligen? Of niet van heiligenbeelden? Door de oecumene zijn veel protestantse christenen minder afkerig van ‘heiligen’, omdat ze kunnen dienen als concrete verbeeldingen van wat als een gelovige manier van leven wordt gezien. Protestanten noemen hen eerder ‘voorbeeldfiguren’ of geloofsgetuigen. De ‘protestantse heiligen’ zijn vaker eigentijdse personen, dat wil zeggen vooral…

In maart 2022 publiceerde het Sociaal Cultureel Planbureau een rapport waaruit bleek dat de meeste Nederlanders niet meer religieus zijn. Nederlanders zijn inderdaad steeds minder traditioneel religieus: heilige boeken, kerkbezoek en bijpassende rituelen behoren voor velen tot het verleden. Dit wil echter niet zeggen dat mensen helemaal niet meer religieus zijn. Religie is immers een…

In May 2022, King Abdallah II and Queen Rania of Jordan were awarded the 2022 Path to Peace Award in New York. The prize was presented by the Path to Peace Foundation. This organisation is affiliated with the Vatican’s Permanent Observer Mission of the Holy See to the United Nations. Jordanian and international newspapers highlighted…

Located over 10,000 kilometres away from the Netherlands, Malaysia is home to 33 million people. Their ethnic and cultural backgrounds vary to such an extent that over 130 living languages are being used on a daily basis. When it comes to religion, the picture is no less complex: Islam, Buddhism, Christianity, Hinduism, as well as…

De islamitische traditie erkent veel bijbelse figuren als profeet. Het heeft ook een eigen versie ontwikkeld van hun persoonlijkheid en levensverhaal. Doorgaans zegt de Koran heel kort iets over hun profetisch werk; het zijn latere islamitische bronnen die veel uitvoeriger vertellen over hun daden, zoals de Turkse verteller al-Rabghuzi uit de veertiende eeuw. Een voorbeeld…